Nghiên cứu

04/10/2022 14:36

Trống Kính Hoa kể chuyện hai ngàn năm có lẻ

Trống đồng Kính Hoa đã được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2020, (Quyết định số 2283/QĐ-TTg ngày 31/12/2020). Đây là chiếc trống đồng được xếp vào nhóm 5 chiếc trống đẹp nhất, di sản độc đáo của Việt Nam. Qua nghiên cứu, tìm tòi, các nhà khảo cổ đã giúp trống kể chuyện mình từ lúc ra đời, cách đây hơn 2.000 năm.

04/10/2022 10:41

Nền giáo dục của nước Việt Nam độc lập từ tháng 9/1945 đến tháng 12/1946. Kỳ 1: Kích hoạt những tiềm năng giáo dục vốn có

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 mở ra một quá trình tái cấu trúc xã hội mới trên toàn Việt Nam, ở đó nhiều hoạt động xã hội trong đó có giáo dục bắt đầu mang nội dung và tính chất khác hẳn không chỉ so với thời Pháp thuộc mà còn với cả thời quốc gia phong kiến Việt Nam độc lập trước đó. Việc đưa quyền lực của quốc gia vào tay nhân dân khiến hoạt động này bắt đầu mang những nội dung và tính chất mới mẻ tức không chỉ nhằm phục vụ các mục đích của chính quyền mà còn vì lợi ích của toàn dân tộc, không chỉ là ưu thế của riêng bộ phận hữu sản mà còn là quyền lợi của mọi tầng lớp nhân dân. Việc nhìn lại hoạt động giáo dục của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa từ tháng 9/1945 đến tháng 12/1946 (trở xuống viết tắt là 1945 – 1946) do đó không những có thể làm rõ thêm một thời kỳ của lịch sử giáo dục Việt Nam mà còn có thể góp phần vào việc tìm hiểu quá trình hiện đại hóa của xã hội Việt Nam từ Cách mạng Tháng Tám trở đi.

03/10/2022 10:51

Hóa thạch cá niên đại 440 triệu năm chứa thông tin tiến hóa loài người

Mẫu hóa thành tìm thấy tại Trùng Khánh gồm hóa thạch cá gai với lớp vỏ bọc cứng nhiều gai quanh vây, loài cá này được coi là tổ tiên của các sinh vật có quai hàm và xương sống, trong đó có con người.

03/10/2022 10:00

Diễn biến cuộc tấn công thành Hà Nội lần II năm 1882

Một điểm dễ nhận thấy khi nghiên cứu những tài liệu về cuộc tấn công thành Hà Nội lần II, đó là các cụm từ “chiếm lấy Hải quan ở Hải Phòng”; “chiếm quyền quản lý ngành thuế quan”; “thay đổi về vai trò quản lý ngành thuế quan”, “kiểm soát thuế quan”, “chính các quan lại An-nam kiểm soát sự thu nhập còn nhân viên của chúng ta thì giữ tiền”; “thuế quan trong tay chúng ta” … lặp đi lặp lại trong báo cáo của Rivière đã chứng minh cho mục đích đánh chiếm thành Hà Nội của thực dân Pháp, đó là Pháp nhìn thấy ở Bắc Kỳ một tiềm năng khai thác lớn về kinh tế, nhất là con đường thương mại qua sông Hồng.

30/09/2022 16:06

Cuộc tấn công thành Hà Nội lần II năm 1882 - khúc dạo đầu

Cuộc tấn công thành Hà Nội lần II năm 1882 của thực dân Pháp, về bản chất vẫn cùng mục đích với cuộc tấn công lần I diễn ra 9 năm về trước, đó là thôn tính bằng được Bắc Kỳ. Tuy nhiên, do tình hình nước Pháp có nhiều biến động nên để đạt được mục đích ấy, Pháp buộc phải thay đổi ý đồ chiến lược.

28/09/2022 11:49

Thành Hà Nội từ bị tấn công, thất thủ đến đến chiếm đóng và phá hủy - một thời kỳ bi tráng trong lịch sử cận đại Việt Nam (1873-1897)

Lịch sử luôn cần có một độ lùi thời gian cần thiết để chiêm nghiệm và đánh giá công bằng, xác thực về những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ. Và khi đã có đủ độ lùi lịch sử thì việc đánh giá sự kiện lịch sử lại cần theo phương pháp tiếp cận thực chứng lịch sử. Tài liệu lưu trữ chính là nguồn thông tin gốc vô cùng quan trọng, là những thực chứng lịch sử trong việc nghiên cứu về lịch sử Việt Nam nói chung, lịch sử Hà Nội nói riêng trong đó có các sự kiện xảy ra từ 1875 đến 1897, thời kỳ thành Hà Nội bị quân đội thực dân Pháp tấn công, chiếm đóng và phá hủy để tiến tới mục đích chính là thôn tính Bắc Kỳ, thôn tính toàn bộ đất nước Việt Nam.

26/09/2022 10:49

Lịch sử bút chì

Bút chì, tẩy, gọt bút chì là những dụng cụ quá quen thuộc với cuộc sống chúng ta, nhưng ít ai về nguồn gốc cũng như các bước phát triển của chúng.

23/09/2022 11:59

Người Ai Cập cổ đại phát minh ra robot đầu tiên cách đây 4.000 năm

Một nghiên cứu mới đây cho thấy hơn 4.000 năm trước người Ai Cập cổ đại đã phát minh ra những robot đầu tiên trên thế giới là những bức tượng bắt chước hành động của con người.

22/09/2022 09:48

Các nhà khảo cổ phát hiện dấu vết của con tàu đắm từ thế kỷ 17

Các nhà nghiên cứu cho biết họ đã tìm thấy những dấu vết của con tàu Sáp Ong bí ẩn ở ngoài khơi vùng biển Oregon.

19/09/2022 13:58

Cách vận chuyển đá xây kim tự tháp

Người Ai Cập cổ đại đã dựa vào giao thông đường thủy để vận chuyển những tảng đá khổng lồ được khai thác từ các mỏ đá đến công trường xây dựng kim tự tháp cách đó hàng chục km.

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

Vietnam National Museum of History