Các nhà khảo cổ học Đức vừa tìm thấy bằng chứng về việc người Neanderthal đã biết tách mỡ từ xương cách đây khoảng 125.000 năm.
Mỡ là một thành phần quan trọng trong chế độ ăn của các nhóm người săn bắt hái lượm, đặc biệt là vào mùa đông khi động vật gầy còm, và chỉ ăn số thịt săn được thôi sẽ không đủ dinh dưỡng để duy trì sự sống. Chế độ ăn toàn protein nạc có thể dẫn đến một tình trạng nguy hiểm gọi là "ngộ độc protein". Trong khi đó, chất béo trong tủy xương là nguồn dinh dưỡng giàu calo, có thể bổ sung hoàn hảo cho chế độ ăn toàn protein.
Hình minh họa. Nguồn: AP
Để đi đến phát hiện mới, nhóm nghiên cứu đã phân tích các hiện vật khai quật được ở Neumark-Nord gần Leipzig, Đức - một vùng hồ cổ từng có dấu tích cư trú của người cổ đại từ 400.000 năm trước. Đó là hàng ngàn mảnh xương và các hiện vật khác đến từ lớp đất có niên đại khoảng 125.000 năm - rất lâu trước khi người hiện đại (Homo sapiens) tới châu Âu.
Trong đó, xương được phân mảnh bởi nhiều vết cắt và đến từ ít nhất 172 động vật lớn, cho thấy một hoạt động chế biến quy mô, có chủ đích. Nhiều mảnh xương nằm rải rác khắp khu vực, nhưng các nhà khảo cổ học phát hiện một cụm dày đặc loại xương chứa tủy mà họ mô tả như một "xưởng sản xuất mỡ".
Dù chưa tìm được bằng chứng trực tiếp về việc đun sôi, nhóm nghiên cứu phát hiện dấu hiệu sử dụng lửa gần cụm xương, bao gồm than củi và xương, đá lửa và các loại đá khác đã tiếp xúc với nhiệt.
Như vậy, trong quá trình tách mỡ từ xương, người Neanderthal có thể đã đập nhỏ xương bằng búa đá, sau đó đun nóng và vớt phần mỡ nổi bên trên. Các nhà nghiên cứu cho rằng người Neanderthal có thể đã sử dụng vật chứa làm từ vỏ cây hoặc da động vật trong quá trình đun nóng xương, dù khó tìm thấy những vật dụng như vậy trong hồ sơ khảo cổ do chúng dễ bị phân hủy.
Trước đây, một số giả thuyết cho rằng người Neanderthal có thể đã biết nấu chảy mỡ, nhưng chưa có bằng chứng rõ ràng. "Bằng chứng nay đã rõ ràng," theo Lutz Kindler - nhà động vật khảo cổ tại Trung tâm nghiên cứu khảo cổ và Bảo tàng tiến hóa hành vi con người MONREPOS (Neuwied, Đức), đồng tác giả của nghiên cứu.
Quy trình đun nóng xương để lấy mỡ cũng được người hiện đại sử dụng ít nhất trong 28.000 năm. Tổ chức xã hội có thể khác, kỹ thuật có thể khác, nhưng cách người Neandethal phải sinh tồn và phát triển thực ra rất giống với người săn bắt hái lượm hiện đại, Kindlernói thêm.
Bên cạnh xương, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy dấu tích thực vật như quả phỉ và quả sồi trong chế độ ăn của người Neanderthal.
Nghiên cứu được công bố ngày 2/7 trên tạp chí Science Advances.
Nguồn:
Công Nhất